Głównym celem zmian jest poprawa dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej dla pacjentów - przede wszystkim lepszy standard opieki nad pacjentem onkologicznym, poprawa zarządzania listami pacjentów oczekujących na świadczenia oraz poprawa funkcjonowania Narodowego Funduszu Zdrowia.

21 marca 2014 minister zdrowia Bartosz Arłukowicz przedstawił na specjalnej konferencji propozycje zmian z tzw. pakietu onkologicznego i pakietu kolejkowego. Z kolei 7 kwietnia projekty ustaw zawierające część tych rozwiązań trafiły do konsultacji społecznych. Według resortu zdrowia, konsultacje te będą trwały co najmniej 30 dni.

Projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wprowadza między innymi kartę leczenia onkologicznego. W myśl projektu pacjent, u którego lekarz podstawowej opieki zdrowotnej stwierdził podejrzenie nowotworu złośliwego, ma prawo do diagnostyki onkologicznej na podstawie karty leczenia onkologicznego bez skierowania. Także w przypadku, gdy u pacjenta w wyniku diagnostyki onkologicznej stwierdzono nowotwór złośliwy lub gdy lekarz udzielający ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych lub świadczeń szpitalnych stwierdził nowotwór złośliwy, taki pacjent ma prawo do leczenia onkologicznego na podstawie karty bez skierowania.

Kartę wydawać będzie lekarz POZ lub lekarz specjalista np. ginekolog, który w wyniku udzielania porady stwierdzi nowotwór złośliwy. Lekarze POZ będą mieli ustalony przez NFZ indywidualny wskaźnik skuteczności rozpoznawania nowotworów uprawniający do wydawania karty pacjenta onkologicznego. Jeżeli lekarz POZ nie osiągnie minimalnego wskaźnika, nie będzie mógł wydawać karty do czasu ukończenia dodatkowego szkolenia w zakresie wczesnego rozpoznawania nowotworów. Sposób ustalania minimalnego wskaźnika ma określić minister w rozporządzeniu.

Ponadto w projekcie zapisano, że potwierdzenie lub wykluczenie nowotworu u pacjenta, u którego podejrzewa się chorobę nowotworową, ma nastąpić w okresie nie dłuższym niż 7 tygodni. Pacjent z kartą onkologiczną będzie zapisywany na odrębną listę oczekujących.

Wzmocniona ma być ponadto rola lekarza POZ w przypadku opieki nad pacjentami po zakończonym leczeniu onkologicznym. Lekarz specjalista, który zakończy leczenie pacjenta onkologicznego, przekaże kartę wraz z kopią dokumentacji medycznej lekarzowi POZ.

Oprócz zmian dotyczących leczenia pacjentów onkologicznych, projekt nowelizacji zawiera także bezpośrednie i pośrednie rozwiązania, które mają wpłynąć na lepszą dostępność do specjalistów dla wszystkich pacjentów.

Według projektu, pacjent będzie miał obowiązek dostarczyć oryginał skierowania do specjalisty w ciągu dwóch tygodni od wpisania się na listę oczekujących na wizytę.
- Niedostarczenie oryginału skierowania we wskazanym terminie oznacza skreślenie z listy oczekujących - czytamy w projekcie. Ma to zapobiec zapisywaniu się pacjentów do wielu kolejek jednocześnie i niewypisywanie się po odbyciu świadczenia, co utrudnia dostęp pozostałym pacjentom.

Resort zdrowia chce też lepszego monitorowania kolejek pacjentów. W myśl projektu, świadczeniodawcy mają co tydzień przekazywać do NFZ informację o pierwszym wolnym terminie udzielania świadczenia. Na tej podstawie oddział NFZ na stronie internetowej będzie informował, gdzie pacjent najszybciej zostanie przyjęty. NFZ ma prowadzić także infolinię w tym zakresie.

Ponadto świadczeniodawcy będą mieli obowiązek prowadzenia list oczekujących w formie elektronicznej, co ma wpłynąć na większą przejrzystość tej procedury. Minister zdrowia wskaże te specjalizacje, do których są najdłuższe czasy oczekiwania - tam listy oczekujących będą prowadzone centralnie.

Jednym z rozwiązań, które ma wpłynąć na skrócenie kolejek, jest także wprowadzenie tzw. porady receptowej; lekarz będzie mógł bez badania pacjenta wystawić mu receptę niezbędną do kontynuacji leczenia. Według resortu, obecnie wiele wizyt u specjalistów odbywa się tylko w celu przedłużenia recepty, co opóźnia dostęp do lekarza pacjentom pierwszorazowym lub wymagającym szybkiej diagnozy. Ponadto według projektu, receptę będzie mógł odebrać pełnomocnik pacjenta.

Projekt przewiduje ponadto zmiany w planowaniu polityki zdrowotnej. Aby zagwarantować właściwe zabezpieczenie dostępności świadczeń opieki zdrowotnej, wojewodowie przy udziale wojewódzkich rad do spraw potrzeb zdrowotnych w oparciu o projekty przekazane im przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny będą sporządzali raz na trzy lata regionalne mapy potrzeb zdrowotnych. Będą one aktualizowane co roku na podstawie monitoringu podjętych działań. Mapy regionalne trafią do NIZP-PZH, aby na ich podstawie opracować mapę ogólnopolską. Mapy regionalne będą zawierały także prognozę potrzeb zdrowotnych na 6 i 9 lat.

Projekt przewiduje też zmiany w powoływaniu prezesa NFZ - ma go powoływać i odwoływać minister zdrowia po zasięgnięciu opinii Rady Funduszu, a nie premier - jak jest obecnie.

Ponadto ministerstwo proponuje wydłużenie okresów, na jakie świadczeniodawcy podpisują umowy z NFZ. W przypadku POZ umowy będą bezterminowe, zaś szpitale będą zawierały umowy na 10 lat, a specjaliści - na 5 lat.

Większość rozwiązań ma wejść w życie do 1 stycznia 2015 roku. (pap)