1. Zwolnienie dotyczące usług medycznych

Zwolnienie obejmujące usługi związane z ochroną zdrowia, z którego może korzystać lekarz stomatolog, zawarte jest w art. 43 ust. 1 pkt 18–19a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.

W myśl powyższych przepisów zwolnione z podatku są:
1) usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze;
2) usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza;
3) usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia świadczone w ramach wykonywania zawodów:
a) lekarza i lekarza dentysty,
b) pielęgniarki i położnej,
c) medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.) – dalej u.dz.l.,
d) psychologa;
4) świadczenie usług, o których mowa wyżej, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów korzystających z powyższych zwolnień.

2. Cel wykonywanych świadczeń a zwolnienie dla usług związanych z ochroną zdrowia

Brzmienie powyższych przepisów w połączeniu z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE; wcześniej Europejski Trybunał Sprawiedliwości) pozwala na wskazanie kilku istotnych aspektów korzystania z powyższych zwolnień. Zauważyć bowiem należy, że nie obowiązuje już generalne zwolnienie „z automatu” obejmujące wszystkie usługi związane z ochroną zdrowia. To, czy dana usługa w zakresie ochrony zdrowia może być zwolniona z podatku, zależy od pewnych warunków odnoszących się zarówno do świadczonych usług, jak i – w pewnym zakresie – podmiotu wykonującego te świadczenia.
Najważniejszym warunkiem, od którego zależy zastosowanie zwolnienia, jest cel wykonywanych świadczeń.
Zwolnieniem z podatku są objęte tylko te usługi (świadczenia), które mają charakter diagnostyczny, terapeutyczny (leczniczy) bądź profilaktyczny. Jeśli dana usługa nie będzie wykonywana w celu profilaktyki, zachowania, ratowania, przywracania lub poprawy zdrowia, wówczas nie będzie objęta zwolnieniem podatkowym.

Zakresem tych zwolnień – w kontekście celu wykonywanych świadczeń – zajmował się wielokrotnie Trybunał Sprawiedliwości UE. W wyroku w sprawie C-76/99 Komisja Wspólnot Europejskich v. Republika Francuska Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że dla rozstrzygania o objęciu czynności zwolnieniem należy uwzględnić cel czynności. Jeśli następuje to w związku z diagnozowaniem bądź terapią, świadczenie jest wolne od podatku jako czynność opieki medycznej bądź działalność jej towarzysząca.
W związku z tym, przykładowo, w ocenie TSUE nie są zwolnione z podatku:
– pobieranie próbek DNA dla celów ustalenia ojcostwa (wyrok TSUE w sprawie C-384/98 Dotter v. Willimaier);
– wydawanie zaświadczeń o stanie zdrowia dla celów uzyskania uprawnień rentowych, badania lekarskie wykonywane w celu ustalenia wielkości szkód na osobie, sprawozdania medyczne (opinie biegłych), badania lekarskie prowadzone w toku postępowania o błędy w sztuce (wyrok TSUE w sprawie C-307/01 Peter d'Ambrumenil i Dispute Resolution Services Ltd v. Commissioners of Customs and Excise);
– sporządzenie raportu medycznego oceniającego stan zdrowia osoby na potrzeby oceny zasadności roszczenia o wypłatę renty inwalidzkiej (wyrok TSUE w sprawie C-212/01 Margarete Unterpertinger v. Pensionsversicherungsanstalt der Arbeiter).

(...)

Fragment komentarza zamieszczonego w całości w publikacji Serwis Prawo i Zdrowie