1. Instytucja odrzucenia oferty
Zgodnie z treścią art. 149 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z. odrzuca się w postępowaniu prowadzonym w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej ofertę:
1) złożoną przez świadczeniodawcę po terminie;
2) zawierającą nieprawdziwe informacje;
3) jeżeli świadczeniodawca nie określił przedmiotu oferty lub nie podał proponowanej liczby lub ceny świadczeń opieki zdrowotnej;
4) jeżeli zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
5) jeżeli jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów;
6) jeżeli świadczeniodawca złożył ofertę alternatywną;
7) jeżeli oferent lub oferta nie spełniają wymaganych warunków określonych w przepisach prawa oraz warunków określonych przez Prezesa Funduszu na podstawie art. 146 ust. 1 pkt 3 u.ś.o.z.;
8) złożoną przez świadczeniodawcę, z którym została rozwiązana przez oddział wojewódzki Funduszu prowadzący postępowanie umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w określonym rodzaju lub zakresie w trybie natychmiastowym z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy.

W tym miejscu wskazać należy, iż cytowany przepis w sposób enumeratywny wymienia przypadki, w których komisja prowadząca postępowanie w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zobowiązana jest odrzucić ofertę złożoną przez oferenta. Oznacza to, iż brak jest jakichkolwiek innych przesłanek uzasadniających odrzucenie oferty. Podkreślenia nadto wymaga, że konstrukcja rzeczonego przepisu, w sytuacji wystąpienia którejkolwiek z przesłanek, obliguje komisję do podjęcia decyzji o odrzuceniu oferty, nie pozostawiając jej żadnej dowolności w tym zakresie. Co istotne jednak, decyzja komisji o odrzuceniu oferty winna zostać w sposób należyty uzasadniona, nie tylko poprzez przywołanie podstawy prawnej, ale również poprzez wskazanie sposobu dokonania oceny stanu faktycznego sprawy. Jak stanowi bowiem § 7 pkt 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu ogłaszania o postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej przez Narodowy Fundusz Zdrowia, zapraszania do udziału w rokowaniach, składania ofert, powoływania i odwoływania komisji konkursowej oraz jej zadań (Dz. U. Nr 273, poz. 2719) - dalej r.o.p. komisja sporządza protokół z przebiegu postępowania, który powinien zawierać w szczególności wskazanie ofert, które zostały odrzucone, wraz z uzasadnieniem. Skoro uzasadnienie odrzucenia oferty winno znaleźć się w protokole z przebiegu postępowania, to tym bardziej winno być ono elementem podjętej wcześniej przez komisję decyzji.
Już na wstępie niniejszego komentarza dokonać również należy wyraźnego rozróżnienia pomiędzy omawianym odrzuceniem oferty a niewybraniem oferty. Mimo oczywistych kryteriów odróżniających bardzo często w praktyce pojęcia te używane są zamiennie. A tymczasem niewybranie oferty zasadza się w swojej istocie na tym, że komisja w rozstrzygnięciu postępowania nie wskazuje konkretnego oferenta jako tego, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawrze umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Ma to miejsce najczęściej wtedy, gdy oferta w toku przeprowadzonej oceny nie osiągnie określonego poziomu punktów wymaganych do zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

2. Złożenie oferty po terminie
Jak stanowi przepis art. 149 ust. 1 pkt 1 u.ś.o.z. odrzuca się ofertę złożoną przez świadczeniodawcę po terminie. Termin ten wskazywany jest w ogłoszeniu o konkursie albo w zaproszeniu do rokowań. Zgodnie bowiem z przepisem § 1 ust. 1 r.o.p., dyrektor oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia zamieszcza ogłoszenie o konkursie ofert albo ogłoszenie o rokowaniach na tablicy ogłoszeń w siedzibie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia oraz na stronie internetowej oddziału; dyrektor oddziału wojewódzkiego przesyła również ogłoszenie do właściwych miejscowo okręgowych izb zrzeszających osoby wykonujące zawody medyczne w celu zamieszczenia na tablicy ogłoszeń. Jak stanowi zaś § 2 ust. 1 pkt 5 r.o.p. w ogłoszeniu o konkursie ofert zamieszcza się miejsce i termin składania ofert, nie krótszy niż 14 dni od dnia ogłoszenia; z kolei po myśli § 2 ust. 3 pkt 2 r.o.p. w zaproszeniu do rokowań należy określić także miejsce i termin składania ofert, który nie może być krótszy niż 7 dni od dnia otrzymania zaproszenia do rokowań. Pamiętać jednak należy, iż zgodnie z warunkami postępowania dotyczącymi zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej wydawanymi na podstawie upoważnienia ustawowego przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ofertę można złożyć osobiście bądź też przesłać ją drogą pocztową. W przypadku osobistego złożenia oferty składający ofertę otrzymuje potwierdzenie jej złożenia zawierające datę złożenia oraz numer z rejestru ofert. W przypadku jednak oferty przesłanej drogą pocztową, uważa się ją za złożoną w terminie, jeżeli data stempla pocztowego (data nadania) nie jest późniejsza niż termin składania ofert określony w ogłoszeniu oraz wpłynie ona do oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia nie później niż na jeden dzień przed terminem otwarcia ofert. Na marginesie niniejszych rozważań wskazać należy, iż w zasadzie de lege ferenda skutkiem złożenia oferty po terminie winno być raczej pozostawienie oferty bez rozpoznania i zwrócenie jej oferentowi.

3. Podanie nieprawdziwych informacji
Kolejną przesłanką odrzucenia oferty w postępowaniu prowadzonym w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej jest fakt, iż oferta zawiera nieprawdziwe informacje. W rzeczywistości chodzi tu nie o wszystkie informacje zawarte przez oferenta w formularzu ofertowym bądź w składanych dokumentach, ale o takie informacje, które mają wpływ na wynik prowadzonego postępowania tj. pozostają w związku z dokonywaną przez komisję oceną punktową oferty. Stąd też za przesłankę odrzucenia oferty nie będzie można uznać pomyłki w oznaczeniu numeru REGON czy też w oznaczeniu numeru identyfikacji podatkowej NIP świadczeniodawcy. Powodem odrzucenia oferty będzie natomiast z całą pewnością podanie nieprawdziwych informacji dotyczących kwalifikacji personelu medycznego wskazanego w ofercie, posiadanego sprzętu czy też warunków lokalowych; takim też powodem będą nieprawdziwe informacje podane przez oferenta w odpowiedziach ankietowych stanowiących element formularza ofertowego. Co istotne również, spoczywający na komisji obowiązek odrzucenia oferty z powodu podania przez oferenta nieprawdziwych informacji realizowany może być na każdym etapie postępowania prowadzonego w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
(...)