Dokonała również zmian w ustawach: z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229 z późn. zm.), z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.), z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 226, poz. 1943 z późn. zm.), z dnia 30 czerwca 1997 r.- Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.) oraz z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. Nr 62, poz. 558 z późn. zm.) a także z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.).

Konieczność napisania ustawy na nowo wynikała z kilku przyczyn, wśród nich wymienić należy wielokrotną nowelizacje wymienionych ustaw, dokonywaną pod presją możliwości finansowych państwa, prowadzącą do odebrania zapisom ustawy jednoznacznego brzmienia; zmianę prawa ubezpieczeń zdrowotnych; doświadczenia zebrane w trakcie obowiązywania poprzedniej ustawy; rozwój medycyny ratunkowej jako dziedziny wiedzy medycznej. Pracom legislacyjnym towarzyszyła szeroka debata w środowisku zawodowo związanym z medycyną ratunkową. Niektóre postulaty uwzględniono.

W ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym zdefiniowano na nowo określenia użyte w ustawie, co stanowi przesłankę istnienia znaczących różnic pomiędzy przepisami ogólnymi wzmiankowanych ustaw a co za tym idzie i pozostałych zapisów.

1.2. System Państwowe Ratownictwo Medyczne

System Państwowe Ratownictwo Medyczne,zwany dalej systememPRMlub systememtworzy się na mocy art. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym w celu realizacji zadań państwa polegających na zapewnieniu pomocy każdej osobie znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.

Ustawodawca zrezygnował z zapisu zawartego w art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym mówiącego, że realizacja wzmiankowanych zadań państwa ma być sprawna i efektywna. Sądzić należy, że zdaniem ustawodawcy, cechy te powinny być immanentne a co za tym idzie domyślne.

Artykuł 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. stanowi, że ustawa określa zasady organizacji, funkcjonowania i finansowania systemu. Nowością w stosunku do ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. jest wprowadzenie do zadań ustawy zasad zapewnienia edukacji w zakresie udzielania pierwszej pomocy, a także enumeratywne wskazanie jednostek współpracujących z systemem. Zrezygnowano natomiast z zapisu sytuującego system w ramach systemu gotowości cywilnej i cywilnego zarządzania kryzysowego w czasie pokoju oraz systemie ochrony zdrowia, a także z zapisu o możliwości wykorzystywaniu systemu w stanach nadzwyczajnych.

1.2. Definicje określeń użytych w ustawie.

1.2.1. Dysponent jednostki

Zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy dysponentem jednostki jest zakład opieki zdrowotnej, w którego skład wchodzi jednostka systemu, o której mowa w art. 32 ust. 1 czyli szpitalne oddziały ratunkowe i zespoły ratownictwa medycznego w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego. W porównaniu z ustawą z dnia 25 lipca 2001 r. zrezygnowano z zapisu o publicznym charakterze zakładu opieki zdrowotnej oraz ze szczególnego potraktowania pogotowia ratunkowego. Zniknął też enigmatyczny „podmiot, który utworzył jednostkę i zgłasza ją do systemu”.

1.2.2. Kwalifikowana pierwsza pomoc

Zgodnie z art. 3 pkt 2 to czynności podejmowane przez ratownika medycznego zdefiniowanego w art. 13 wobec osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. W poprzedniej ustawie pojęcie nie występowało.

1.2.3. Lekarz systemu

Zgodnie z art. 3 pkt 3 lekarz systemu to lekarz specjalista lub specjalizujący się w dziedzinie medycyny ratunkowej. Wskazać należy, że art. 57 należący do przepisów przejściowych dopuszcza warunkowo jako lekarzy systemu posiadających specjalizację bądź tytuł specjalisty w określonych dziedzinach - na okres do dnia 31 grudnia 2020 r. Lekarz systemu zastąpił pojęcie „lekarza ratunkowego”, którym był specjalista lub specjalizujący się w dziedzinie medycyny ratunkowej. Artykuł 43 ustawy z 25 lipca 2001 roku zezwalał na podejmowanie działań ratowniczych w jednostkach systemu lekarzom posiadającym specjalizację I lub II stopnia w dziedzinie anestezjologii, chirurgii, interny i pediatrii. Oznaczenie okresu przejściowego na koniec 2020 roku jest w istocie votum nieufności wyrażonym wobec systemu kształcenia podyplomowego lekarzy.

1.2.4. Medyczne czynności ratunkowe

Zgodnie z art. 3 pkt 4 „medyczne czynności ratunkowe” jako pojęcie zastąpiło stosowane poprzednio określenie „medyczne działania ratownicze”. Istotą zmiany jest dobitne stwierdzenie, że są to świadczenia opieki zdrowotnej w rozumieniu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych realizowane przez jednostkę systemu w warunkach pozaszpitalnych. Poprzedni zapis art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. udzielanie świadczeń zdrowotnych lokował w szerszym a nieokreślonym katalogu działań medycznych. Zmiana pozwoli uniknąć nieporozumień w finansowaniu działań systemu.

1.2.5. Pielęgniarka systemu

Pojęciem pielęgniarka systemu zgodnie z art. 3 pkt 6 ustawy objęto nie tylko jak dotychczas w przypadku „pielęgniarki ratunkowej” pielęgniarkę specjalistkę lub specjalizującą się dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego ale również specjalistkę, specjalizującą się lub posiadającą ukończony kurs kwalifikacyjny w innych, wymienionych dziedzinach pod warunkiem posiadania przez nią 3 letniego stażu pracy w oddziale odpowiedniej specjalności, oddziale pomocy doraźnej, izbie przyjęć lub pogotowiu ratunkowym. Zapis ten podobnie jak omówiony poprzednio dotyczący lekarzy wynika ze sceptycznej oceny kształcenia podyplomowego.

1.2.6. Pierwsza pomoc

Znacznej zmianie uległo pojęcie pierwszej pomocy, zawarte w art. 3 pkt 7. Uwypuklono rolę podjęcia stosownych czynności przez osobę znajdującą się w miejscu zdarzenia. Dopuszczono również, co jest istotną zmianą w stosunku do art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. wykorzystanie wyrobów medycznych oraz produktów leczniczych udostępnionych do powszechnego obrotu. Zmiana ta zwiększa możliwość działania takiej osoby, z korzyścią dla ratowanego, oczywiście pod warunkiem posiadania przez osobę podejmującą czynności stosownej wiedzy.

1.2.7. Stan nagłego zagrożenia

W ustawie z dnia 8 września 2006 r. w art. 3 pkt 8 zdefiniowany został stan nagłego zagrożenia zdrowotnego jako stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie wystąpieniu objawów pogarszania zdrowia wskutek czego może dojść do poważnego uszkodzenia funkcji organizmu lub uszkodzenia ciała lub utraty życia wymagający natychmiastowego podjęcia medycznych czynności ratunkowych i leczenia. W porównaniu z definicją „stanu nagłego” z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. definicja obecna kładzie nacisk na okoliczności, w których zachodzi konieczność podjęcia działań, a nie na skutki ich zaniechania.

1.2.8. Szpitalny oddział ratunkowy

Definicja szpitalnego oddziału ratunkowego – SOR - zawarta została w art. 3 pkt 9 w części dotyczącej strukturalnego usytuowania oddziału nie uległa zmianie. Nadal definiuje się go jako oddział będący komórką organizacyjną szpitala w rozumieniu ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, przy czym pamiętać należy, że obecnie może być to również niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, bowiem jak już wspomniano z definicji dysponenta jednostki usunięto przymiotnik „publiczny”.

(…)