Z uwagi na podobny zakres obowiązków do osób o statusie pracowniczym osoby na kontraktach nazywane są współpracownikami. Osoby takie często stanowią w podmiotach leczniczych aż połowę personelu, ale zazwyczaj nie są traktowane jak ci pracownicy, którzy znajdują się w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi zakładu lub podmiotu leczniczego. Pracują dla organizacji, ale nie są jej częścią – podkreślają autorzy publikacji „Zatrudnianie w podmiotach leczniczych” wydanej przez wydawnictwo Wolters Kluwer.
Do tej kategorii zalicza się w szczególności osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych, osoby samozatrudnione jako indywidualni przedsiębiorcy, konsultanci lub wolontariusze czy osoby zatrudniane przez podmioty trzecie.
Odrębną ważną grupę osób zatrudnianych w podmiotach leczniczych stanowią osoby zatrudniane przez agencje pracy tymczasowej czy przez podmioty outsourcingowe.
Współpracownicy reprezentują placówkę
Autorzy opracowania podkreślają, że praca osób mających status niepracowniczy bardzo często jest wyzwaniem dla tradycyjnej polityki zatrudnienia w podmiocie. Korzystają one bowiem z wyposażenia i infrastruktury podmiotów leczniczych, reprezentują przed pacjentami podmiot leczniczy, są często „pierwszym kontaktem” z placówką.
Osoby te pełnią ważne funkcje w imieniu podmiotu, ale odpowiedzialność prawna za szkody, których doznają pacjenci, często jest w takich sytuacjach przypisywana nie podmiotowi zatrudniającemu (zleceniodawcy), ale wyłącznie bezpośrednim wykonawcom usług medycznych, czyli profesjonalistom medycznym.
W praktyce podmioty lecznicze, konstruując umowy cywilnoprawne podpisywane z osobami mającymi świadczyć usługi medyczne, w treści tych umów zawierają często zapisy sprzeczne z klauzulą generalną wyrażoną w art. 5 k.c. (na przykład dotyczące czasu pracy) czy wręcz próbują przerzucić odpowiedzialność cywilną na osoby zatrudnione poprzez odwoływanie się wprost do art. 429 k.c. i w ten sposób wyłączyć własną odpowiedzialność cywilną wynikającą z art. 33 u.d.l.
Nie tylko prawo pracy
Ponieważ w podmiotach leczniczych coraz rzadziej zawierany jest klasyczny stosunek pracy, w praktyce więc prawo zatrudnienia w tych jednostkach to nie tylko prawo pracy, lecz także regulacje ochronne związane z zatrudnieniem cywilnoprawnym.
Interes osób zatrudnianych w podmiotach leczniczych różni się od interesu podmiotów zatrudniających te osoby, więc interesy osób zatrudnionych wymagają ochrony w większym zakresie – podkreślają autorzy publikacji.
[-OFERTA_HTML-]
Autorzy opracowania podkreślają, że podmiot zatrudniający, posiadający przewagę ekonomiczną i organizacyjną nad pracownikiem medycznym, w wielu przypadkach jest w stanie sam skutecznie zadbać o ochronę swoich interesów. Niekiedy wręcz można stwierdzić, iż interes podmiotów zatrudniających lepiej chroni brak regulacji niż jej wprowadzenie. Brak regulacji stwarza bowiem możliwość regulowania danej kwestii w drodze umowy lub rokowań zbiorowych, co z reguły sprzyja interesowi podmiotów zatrudniających, będących silniejszą stroną stosunku zatrudnienia.
Publikacja „Zatrudnianie w podmiotach leczniczych” porusza między innymi tematykę szczególnych uwarunkowań zatrudnienia w podmiotach leczniczych oraz interesów osób zatrudniających i zatrudnionych oraz sposobów ich ochrony, ochrony socjalnej osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych w zakładach leczniczych a także tych obszarów zatrudnienia, w których międzynarodowe, europejskie i polskie przepisy dotyczące ochrony zatrudnienia osób w podmiocie leczniczym zostały ujednolicone.
Informacje o autorach
Dorota Karkowska - doktor habilitowany nauk prawnych; radca prawny; członek Rady Fundacji Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej; założycielka Fundacji Ius Medicinae; do 2015 r. wiceprzewodnicząca Mazowieckiej Komisji Orzekającej o Zdarzeniach Medycznych w Warszawie; członek Rady Narodowego Funduszu Zdrowia, doradca prezesa Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie; zatrudniona w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego na Wydziale Nauk o Zdrowiu w Instytucie Pielęgniarstwa i Położnictwa. Zainteresowania naukowe i badawcze koncentrują się na prawie medycznym, prawie pracy, prawie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.
Tomasz Adam Karkowski - doktor nauk medycznych, adiunkt w Katedrze Pracy i Polityki Społecznej na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego; ukończył Podyplomowe Studium Zarządzania w Opiece Zdrowotnej na Akademii Ekonomicznej i Akademii Medycznej w Poznaniu; ekspert Serwisu Prawo i Zdrowie; autor książek i publikacji dotyczących głównie zarządzania podmiotami leczniczymi i personelem pielęgniarskim.
Książka dostępna jest w księgarni Profinfo>>>
Magdalena Okoniewska